Indexbeleggen: uitstappen of blijven zitten tijdens crisis?
In ons artikel van december 2021 hebben wij het gehad over de All Time High. Hoe snel het sentiment kan veranderen, blijkt maar weer sinds dit artikel. We krijgen nu veel vragen van InDelta beleggers hoe ze hun beleggingsportefeuille in deze periode van oorlog en grote toekomstige onzekerheid moeten inrichten en misschien wel moeten verkopen. Onze (‘execution-only’) klanten mogen we geen advies geven, maar in dit artikel bespreken we de gevolgen van verkopen bij koersdalingen volgens de experts.
Als ervaren beleggers weten wij dat in onzekere tijden koersdalingen kunnen plaatsvinden. Echter, hoe langer je belegt blijft, hoe langer je de tijd hebt om deze koersdalingen op te vangen. Bovendien is het ‘timen’ van het juiste uitstap- en instapmoment vrijwel onmogelijk, niemand heeft een glazen bol; het lukt slechts 14% van de actieve beleggers om de markt te verslaan. Veel beleggers missen nadat ze zijn uitgestapt bij een koersdaling, de (vaak kort) daaropvolgende koersstijging door niet tijdig weer in te stappen. Bij beleggen op de lange termijn zal het rendement gedurende de gehele looptijd niet altijd constant positief en stabiel zijn. Hoe offensiever je belegt, des te groter zijn de koersschommelingen. Maar op de lange termijn is het verwachte gemiddelde rendement van voldoende gespreid beleggen positief en met de huidige lage rentestanden en inflatie zeker hoger dan sparen.
Beleggen en emoties
Uit onderzoek van de AFM (Autoriteit Financiële Markten) onder execution-only beleggers blijkt dat een ruime meerderheid wekelijks of vaker de waarde van zijn of haar beleggingen bekijkt. Dit resulteert in overreactie op koersschommelingen waardoor er meer gehandeld wordt en potentieel rendement verloren gaat (Bron: AFM, 2021).
De afgelopen weken is een flinke koersdaling gaande geweest, mede door de oorlogssituatie in Oekraïne en de doorwerking van inflatie op het dagelijks leven. Hierdoor worden sommige, vaak minder ervaren, beleggers zenuwachtig en denken er misschien zelfs aan hun hele portefeuille te verkopen. Maar is dat wel zo’n goed idee? InDelta verwijst graag terug naar de geschiedenis, wij zien daar iets anders: indien een belegger over een lange termijn gespreid belegt en dus gebruik maakt van het Dollar Cost Averaging principe,nof gebruik maakt van een ‘buy and hold’ (koop en houdt vast) strategie, dan maakt de belegger een goede kans op een positief rendement en hoger dan de spaarrente.
In een artikel geschreven door Ritholtz (Bloomberg’s Masters in Business podcast en CIO van Ritholtz Wealth Management) wordt verwezen naar meer historische gebeurtenissen zoals oorlogen en terreuraanslagen. Het verleden toont aan dat deze niet zo betekenisvol zijn geweest voor de factoren die de markt sturen. Uiteraard eisen deze gebeurtenissen wel een menselijke tol (Bron: Ritholtz, 2022). Conflicten hebben volgens Ritholtz geen invloed op de aandelenwaarderingen op lange termijn. Wat de aandelenkoersen drijft zijn de hogere bedrijfsinkomsten en winsten.
Terug in de tijd: de kredietcrisis
Om een voorbeeld te geven, nemen we u graag mee terug naar de kredietcrisis van 2009. Stel dat u in 2007 in een keer euro 30.000 had belegd, vlak voor de kredietcrisis. Dan had u in 2009 waarschijnlijk uw bedenkingen bij lange termijn beleggen. Binnen een kleine twee jaar daalde de beurs in waarde met circa 45%. Terwijl de economie na 2009 moeite had om te herstellen en de gevolgen van deze kredietcrisis duidelijk zichtbaar bleven, keken de beurzen langzaam naar een herstel van de bedrijfswinsten en de algehele economie. Ondanks de kredietcrisis behaalden de fondsen in een tijdsbestek van 10 jaar (2007 tot 2017) een gemiddeld netto rendement van 6% per jaar. Dit betekent dat de belegging van euro 30.000 uitgegroeide tot euro 35.000 in 2017 (Bron: ASN Bank, 2022). Dus zelfs instappen voor één van de grootste crisissen heeft geleid tot een positief rendement na 10 jaar.
Na de crisis snel herstel
Ryan Detrick, hoofd marktstrateeg bij LPL Financial, keek naar 22 grote, niet-financiële schokken, vanaf de aanval op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor in 1941. Hoewel er geen twee gebeurtenissen hetzelfde waren, schudde de aandelenmarkt deze snel weer van zich af. De beurzen hadden gemiddeld 19,7 dagen nodig om de daling te voltooien en 43,2 dagen om weer op te veren. Toen de VS toetrad tot de Tweede Wereldoorlog, kostte het de markt slechts anderhalf jaar om hiervan te herstellen. De ergste oorlog in de geschiedenis van de mensheid, en Amerikaanse aandelen hadden 143 dagen nodig om de bodem te bereiken en stonden 307 dagen later hoger dan ervoor.
Noot: Inmiddels staan de koersen op de aandelenmarkten op hetzelfde niveau of zelfs hoger dan bij het begin van het conflict in Oekraïne.
Doorgewinterde lange termijn beleggers weten hierdoor dat als ze een wereldwijd goed gespreide portefeuille hebben, het proberen te timen van in- en uitstappen bijna nooit leidt tot het behalen van een hoger rendement. Onderstaande tabel laat de groei van een $10.000 investering in de S&P 500 tussen 4 januari 1999 en 31 december 2018. In deze 20 jaar waren zes van de tien beste dagen binnen twee (J.P.Morgan, 2020) weken na de tien slechtste dagen. U wilt voorkomen dat u deze beste dagen mist.
Beleggen is op de korte termijn niet te voorspellen
Kon iedereen maar zijn emoties uitschakelen bij beleggen… Maar helaas is dat niet altijd het geval. Daarom wordt er in de markt vaak gesproken over het beleggerssentiment. Dit is hoe beleggers op korte termijn reageren op bijvoorbeeld politieke spanningen, zoals bijvoorbeeld aan het begin van de Coronacrisis, maar ook nu met de oorlog in Oekraïne. Onervaren beleggers worden afgeschrikt en verkopen hun beleggingen. Vaak volgt kort op een sterke daling weer een (sterke) stijging, een koerscorrectie, zodat de daadwerkelijke waardering van de aandelen weer op een realistisch niveau komt te liggen.
Indexbeleggen leent zich door het passieve karakter bij uitstek voor vermogensdoelen op de lange termijn. Aan het begin bepaal je vaak hoeveel, hoe lang en waarvoor je vermogen opbouwt. Aan de hand daarvan kies je voor een offensieve, neutrale of defensieve beleggingsportefeuille. Ondanks koersschommelingen op de korte termijn, is er gemiddeld een verwacht positief rendement op de lange termijn, hoger dan de spaarrente.